Financiële positie
Begrotingsuitkomsten
De begrotingssaldo's per jaarschijf in deze voorliggende begroting zijn als volgt:
2026 € 340.000
2027 € 17.000
2028 -/- € 535.000
2029 -/- € 186.000
Uitgangspunten begroting
De (meerjaren)begroting is tot stand gekomen, rekening houdend met de volgende uitgangspunten:
- Voor de salarissen hebben we voor 2026 rekening gehouden met een salarisstijging van conform de geldende CAO. Meerjarig houden we rekening met een jaarlijkse stijging van 2%
- De meerjarenraming Gemeentefonds baseren we op de meicirculaire 2025;
- Uitvoering van de meerjarige onderhouds- en investeringsplannen (o.a. wegen, verlichting, riolering, automatisering, gemeentelijke gebouwen, gemeentewerken, etc.);
- De (meerjaren)begroting van alle gemeenschappelijke regelingen, waaronder de Veiligheidsregio Limburg-Noord, de Werkvoorzieningschap Aanvullende Arbeid, Omnibuzz, RUD en de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling;
- 100% kostendekking afval en riolering.
Onvoorzien
In de begroting hebben we een structurele post onvoorzien van jaarlijks € 100.000 opgenomen.
Daarnaast hebben we jaarlijks nog een bedrag van € 275.000 opgenomen voor personele knelpunten.
Overzicht van incidentele baten en lasten
Een aantal baten en lasten hebben geen structureel karakter. Hieronder geven we deze incidentele baten en lasten per programma weer. Dit overzicht is exclusief investeringen. De incidentele mutaties in de reserve zijn groen gearceerd.
Bedragen x € 1.000
Progr. | Omschrijving | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | Dekking / Storting | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Lasten | Baten | Lasten | Baten | Lasten | Baten | |||
1 | Cultuurmakelaar | 93 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totaal programma 1 | 93 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
2 | Project kansrijke start | 33 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
2 | Extra groenten en fruit op school | 54 | 54 | 33 | 33 | 0 | 0 | 0 | 0 | Investeringsres |
2 | Leerplichtambtenaar | 37 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
2 | Uitvoering opvang Oekraïners | 47 | 47 | 89 | 89 | 0 | 0 | 0 | 0 | Res ontheemden |
2 | Regiodeal | 14 | 14 | 11 | 11 | 0 | 0 | 0 | 0 | Res regiodeal |
2 | Surplus opvang vluchtelingen | 500 | 500 | 400 | 400 | 400 | 400 | 400 | 400 | Res ontheemden |
2 | Overige kleine posten | 40 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totaal programma 2 | 725 | 615 | 533 | 533 | 400 | 400 | 400 | 400 | ||
3 | Uitvoering economische visie | 50 | 50 | 50 | 50 | 0 | 0 | 0 | 0 | Res. Uitv. Econ. visie |
3 | Regiodeal | 5 | 5 | 5 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | Res regiodeal |
3 | Uitvoering woningbouw ambitie | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 0 | 0 | Investeringsres |
3 | SoortenManagementPlan | 100 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
3 | Vrijval saldo voorziening wegen | 0 | 750 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
3 | Overige kleine posten | 1 | 1 | 1 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totaal programma 3 | 256 | 906 | 156 | 156 | 100 | 100 | 0 | 0 | ||
4 | Straatcoaches | 50 | 0 | 35 | 35 | 0 | 0 | 0 | 0 | Investeringsres |
4 | Regiodeal | 59 | 59 | 59 | 59 | 59 | 59 | 0 | 0 | Res regiodeal |
Totaal programma 4 | 109 | 59 | 94 | 94 | 59 | 59 | 0 | 0 | ||
6 | Medewerker W&S | 66 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | Investeringsres |
6 | Tijdelijke werkplekken | 30 | 0 | 30 | 30 | 0 | 0 | 0 | 0 | Investeringsres |
6 | Surplus res opvang ontheemden | 2.000 | 2.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Totaal programma Overhead | 2.096 | 2.000 | 30 | 30 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
Totaal | 3.279 | 3.580 | 813 | 813 | 559 | 559 | 400 | 400 | ||
Saldo van baten minus lasten | 301 | 0 | 0 | 0 | ||||||
Saldo incidentele mutaties reserves | 2.500 | 2.330 | 400 | 413 | 400 | 159 | 400 | 0 |
Structureel begrotingssaldo
De berekening van het structureel begrotingssaldo is als volgt.
Bedragen x € 1.000
2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |
Totaal begrotingssaldo (structureel en incidenteel) | 340 | 17 | -535 | -186 |
Af:Totaal incidentele posten | -301 | - | - | - |
Totaal structureel begrotingssaldo | 39 | 17 | -535 | -186 |
Alleen bedragen boven € 50.000 worden toegelicht.
Programma 1
Cultuurmakelaar € 93.000
Begroting 2024: Met het vaststellen van de cultuurnota 2023-2026 heeft de gemeenteraad ingestemd met de inzet van een cultuurmakelaar voor een periode van 3 jaar (2024-2026). Na deze periode loopt ook het budget hiervoor af.
Programma 2
Extra groenten en fruit op school € 54.000
Begroting 2025: Naar aanleiding van de motie 'Elk kind een gezonde maaltijd' ontvangen alle leerlingen op de basisscholen in onze gemeente tot en met schooljaar 2026-2027 gedurende 5 dagen per week 1 stuk fruit of groente per leerling. Na deze periode stopt dit project.
Surplus opvang ontheemden € 500.000
Op basis van de huidige regelgeving rondom de opvang van de ontheemden verwachten we een voordeel van € 500.000. Aangezien nog onduidelijk is hoe lang deze regeling doorloopt, bestempelen we dit voordeel als incidenteel. We voegen dit bedrag toe aan de reserve opvang ontheemden.
Programma 3
Uitvoering economische visie € 50.000
In het kader van de economische visie zullen er in 2026 een aantal eenmalige activiteiten uitgevoerd worden, waaronder een vervolg op de maatschappelijke kosten-baten-analyse van de bedrijventerreinen en het verbeteren van de zichtbaarheid en toegankelijkheid van het bedrijvenloket. In de jaren 2026 en 2027 onttrekken we hiervoor jaarlijks € 50.000 uit de reserve economische visie.
Uitvoering woningbouw ambitie € 100.000
Volgens het raadsbesluit van maart 2025, wordt er in de periode van 2026 tot en met 2028 € 100.000 per jaar beschikbaar gesteld voor de uitvoering van onze woningbouwambitie.
In 2026 werken we met de corporaties aan de uitvoering van de meerjarige prestatieafspraken, die in 2024 tot stand zijn gekomen. Tevens werken we samen met Nester aan een visie voor de Kloostertuin.
Binnen de bestaande woningvoorraad werken we aan de fysieke toegankelijkheid van huurwoningen en worden er stappen gezet voor de integrale wijkgerichte aanpak. Ook zoeken we een goede systematiek om de leefbaarheid te monitoren. Deze eenmalige activiteiten dekken we uit onze investeringsreserve.
SoortenManagementPlan € 100.000
In 2026 gaan we aan de slag met het SoortenManagementPlan. De totale kosten van dit plan bedragen € 450.000, waarvan € 350.000 gedekt wordt uit subsidiestromen (CDOKE en Provinciale subsidie). Dit eenmalige onderzoek start in 2026 en ronden we af in 2027.
Vrijval voorziening wegen
Vanaf 2026 wijzigt de financiering van het groot onderhoud van wegen. De wijze en invulling van het onderhoud wijzigt hierdoor niet. Voorheen werden deze kosten gedekt vanuit een voorziening. Vanaf 2026 financieren we de kosten voor groot onderhoud middels kredieten. Deze zijn opgenomen binnen de investeringstabel onder programma 3.
Als gevolg van bovenstaande wijziging vervalt de onderhoudsvoorziening wegen in 2026. Naar verwachting bedraagt de daarin resterende waarde € 750.000.
Programma 4
Regiodeal € 59.000
Bij de jaarrekening 2024 hebben we voor alle projecten vanuit de Investeringsagenda en Regiodeal een aparte reserve gevormd. Het uitgangspunt daarbij was dat alle projecten vanuit deze twee subsidiestromen een incidenteel karakter hebben, wat dekking uit de reserve rechtvaardigt.
Programma Overhead
Medewerker werving en selectie € 66.000
Zowel in 2025 als in 2026 is er sprake van een krapte op de arbeidsmarkt. Dit, in combinatie met het op orde brengen van onze personele bezetting (basis op orde), maakt dat we in 2025 een medewerker werving en selectie hebben aangetrokken voor de duur van 2 jaar. Wij voorzien na 2026 echter een stabilisatie in onze organisatie als het gaat om werving en selectie. Vanaf 2027 zullen onze arbeidsmarktinspanningen zich niet meer op uitbreiding richten, maar alleen nog op vervangingen. Hierdoor zal vanaf dat jaar deze functie komen te vervallen.
Surplus reserve opvang ontheemden € 2.000.000
Conform de kadernota voegen we 2/3e deel van het saldo van de reserve ontheemden toe aan de algemene vrije reserve.
Structurele mutaties reserves
In de onderstaande tabelen geven we per programma de mutaties in de reserves. Het betreft zowel de nieuwe mutaties in de begroting 2026, als de mutaties uit begroting 2025 die betrekking hebben op de jaarschijven 2026 t/m 2029.
Bedragen x € 1.000
Progr. | Omschrijving | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Onttrekking | Toevoeging | Onttrekking | Toevoeging | Onttrekking | Toevoeging | Onttrekking | Toevoeging | ||
2 | Uitvoering opvang Oekraïners | 79 | 0 | 79 | 0 | 79 | 0 | 79 | 0 |
2 | Dekking kapitaallasten dagopvang 't Spick | 1 | 0 | 1 | 0 | 1 | 0 | 1 | 0 |
2 | Dekking kapitaallasten uitbreiding BS Offenbeek | 14 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2 | Dekking kapitaallasten IKC | 0 | 0 | 0 | 0 | 67 | 0 | 67 | 0 |
Totaal programma 2 | 94 | 0 | 80 | 0 | 147 | 0 | 147 | 0 | |
3 | Dekking kapitaallasten overkapping begraafplaats | 2 | 0 | 2 | 0 | 2 | 0 | 2 | 0 |
Totaal programma 3 | 2 | 0 | 2 | 0 | 2 | 0 | 2 | 0 | |
4 | Dekking kapitaallasten herinr. Raadhuisplein | 16 | 0 | 16 | 0 | 16 | 0 | 16 | 0 |
4 | Dekking kapitaallasten vervanging openbare verlichting | 25 | 0 | 25 | 0 | 25 | 0 | 25 | 0 |
4 | Dekking kapitaallasten Verkeersmaatregelen | 8 | 0 | 8 | 0 | 8 | 0 | 8 | 0 |
Totaal programma 4 | 49 | 0 | 49 | 0 | 49 | 0 | 49 | 0 | |
6 | Dekking kapitaallasten verbouwing gemeentehuis 2010 | 103 | 0 | 103 | 0 | 103 | 0 | 103 | 0 |
6 | Dekking kapitaallasten meubilair gemeentehuis | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6 | Dekking kapitaallasten zonnepanelen | 3 | 0 | 3 | 0 | 3 | 0 | 3 | 0 |
6 | Inzet 10%-regeling vrije reserves, relatie met opvang vluchtelingen | 500 | 0 | 400 | 0 | 400 | 0 | 400 | 0 |
6 | Inzet 10%-regeling vrije reserves, relatie met compensatie tekort jeugdzorg | 0 | 0 | 300 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal Overhead | 611 | 0 | 806 | 0 | 506 | 0 | 506 | 0 | |
Totaal | 756 | 0 | 937 | 0 | 704 | 0 | 704 | 0 |
Inzet 10%-regeling
Er gelden 2 voorwaarden voor de inzet van jaarlijks maximaal 10% van de vrij besteedbare reserve voor de dekking van structurele lasten.
1. De solvabiliteit is minimaal 20% is. De solvabiliteit is de verhouding tussen eigen vermogen en het totale vermogen. De solvabiliteit van de gemeente Beesel is 50%. Dit is erg goed.
2. De inzet van de reserve is maximaal 10% van het saldo van de vrij besteedbare reserve. Uit onderstaande tabel blijkt dat we hieraan voldoen.
Bedragen x € 1.000
Mutatie | Saldo | ||
1-1-2026 | 6.093 | ||
Bij: surplus reserve opvang ontheemden | 2.000 | ||
Af: inzet 10% regeling, relatie met opvang Oekraïners | -500 | ||
1.500 | |||
31-12-2026 | 7.593 | ||
Af: inzet 10% regeling, relatie met opvang Oekraïners | -400 | ||
Af: inzet 10% regeling, relatie compensatie tekort jeugdzorg 2023 en 2024 | -300 | ||
-700 | |||
31-12-2027 | 6.893 | ||
Af: inzet 10% regeling, relatie met opvang Oekraïners | -400 | ||
-400 | |||
31-12-2028 | 6.493 | ||
Af: inzet 10% regeling, relatie met opvang Oekraïners | -400 | ||
-400 | |||
31-12-2029 | 6.093 |
Conclusie financiële positie
De belangrijkste aspecten voor het beoordelen van de financiële positie van de gemeente zijn reservepositie, ruimte belastingpakket, belastingdruk en meerjarenperspectief. Daarnaast spelen een aantal specifieke, gemeentegebonden kenmerken een rol, zoals fysieke en sociale structuur, afschrijvingsbeleid en grondexploitatie.
We beoordelen de gemeente Beesel op de diverse aspecten als volgt:
Reservepositie
Jaarlijks evalueren we de gemeentelijke reserves en voorzieningen. We kijken of de bestaande reserves en voorzieningen nog voldoen aan het BBV, of we ze kunnen samenvoegen of opheffen en of we nieuwe reserves of voorzieningen moeten vormen. Ook bekijken we of de hoogte van de reserves en voorzieningen toereikend is voor het doel waarvoor de reserve c.q. voorziening is gevormd.
We dekken incidentele lasten met incidentele middelen. Hierdoor ontlasten we onze meerjarenbegroting.
Stand reserves en voorzieningen
De (meerjaren-)stand van de reserves en voorzieningen is opgenomen in paragraaf A, Weerstandsvermogen en risicomanagement.
Ruimte belastingpakket
Uit de paragraaf Lokale heffingen blijkt dat er ruimte zit bij de belastingdruk als geheel, zeker als we als bovengrens het Limburgse gemiddelde nemen.
Het rioolrecht en de reinigingsrechten zijn 100% kostendekkend.
Voor de cijfers verwijzen we naar de paragraaf Lokale Heffingen.
Belastingdruk
De belastingdruk voor een gemiddeld gezin stijgt in 2026 met 6,64% ten opzichte van 2025. We houden de voorzieningen voor de burger zoveel mogelijk op peil.
De belastingdruk in de gemeente Beesel ligt onder het gemiddelde van de Limburgse gemeenten. Voor de toelichting op de cijfers verwijzen we naar de paragraaf Lokale Heffingen.